กรมการขนส่งทางราง เดินหน้าตรวจประเมินคุณภาพสถานีรถไฟฟ้า มุ่งพัฒนาคุณภาพสถานีให้เป็นไปตามมาตรฐานสากล

เมื่อวันที่ 26-27 พ.ค. 68 เจ้าหน้าที่กรมการขนส่งทางราง ลงพื้นที่ตรวจประเมินคุณภาพของสถานีรถไฟฟ้า ภายใต้โครงการประเมินคุณภาพสถานีขนส่งทางราง ประจำปีงบประมาณ 2568 ณ สถานีรังสิตและสถานีตลิ่งชัน รถไฟฟ้าชานเมืองสายสีแดง

จากการลงพื้นที่พบว่า สถานีรังสิต (RN10) เป็นสถานีสุดท้ายของสายทางรถไฟฟ้าชานเมืองสายสีแดง เส้นทางธานีรัถยา (สายเหนือ) : สถานีกรุงเทพอภิวัฒน์ – สถานีรังสิต ตั้งอยู่ถนนช้างเอราวัณ 1 ใกล้กับถนนรังสิต-ปทุมธานี เทศบาลนครรังสิต (อำเภอธัญบุรี) จังหวัดปทุมธานี อยู่ใกล้หมู่บ้านรัตนโกสินทร์ 200 ปี ตลาด 200 ปีรังสิต สตูดิโอ เวิร์คพอยท์ สำนักงานเทศบาลนครรังสิต และฟิวเจอร์พาร์ค รังสิต แอน สเปลล์ สำหรับตัวอาคารสถานียกระดับ 3 ชั้น ได้แก่ ชั้นที่ 1 ชานชาลาสำหรับรถไฟทางไกล (ระดับพื้นดิน) ชั้นที่ 2 จำหน่ายบัตรโดยสาร และชั้นที่ 3 ชานชาลาสำหรับรถไฟชานเมือง มีทางเข้า-ออก 4 ช่องทาง ได้แก่ หมายเลข 1 และ 2 เชื่อมต่อกับถนนกำแพงเพชร 6 (ถนนไฟฉาย) ทางทิศตะวันตกของสถานี มีจำนวนผู้ใช้บริการเฉลี่ยประมาณ 3,869 คน-เที่ยว/วัน

โดยผู้โดยสารสามารถเดินทางเข้าสู่สถานี RN10 โดยใช้ถนนรังสิต-ปทุมธานีด้วยรถโดยสารขนาดเล็กร่วมให้บริการ (สองแถว) ซึ่งมีการให้บริการ 3 เส้นทาง ได้แก่ สีเขียว (รังสิต - มศว.องครักษ์) สีแดง (รังสิต - จารุศร) และสีแดง (รังสิต - คลองห้า) รวมทั้งรถแท็กซี่สาธารณะ รถโดยสารประจำทาง รถตู้ มีที่จอดรถยนต์ ที่จอดรถจักรยานยนต์ ที่จอดจักรยาน และเนื่องจากเป็นสถานีต้นทางและให้บริการทั้งรถไฟฟ้าและรถไฟทางไกล ทำให้มีผู้โดยสารมาใช้บริการจำนวนมาก ทำให้มีที่จอดรถไม่เพียงพอและมีการจอดรถบนถนนหน้าสถานี จึงควรปรับปรุงการบริหารจัดการที่จอดรถให้เป็นระบบที่ชัดเจน

สำหรับการให้บริการภายในสถานี มีป้ายบอกทิศทางและให้ข้อมูล 2 ภาษา พร้อมสัญลักษณ์ประกอบ มีการติดประกาศ เสียงประกาศคำแนะนำการเดินทาง มีจอแสดงข้อมูลสำหรับผู้โดยสารภายในสถานี (Passenger Information Display) แสดงข้อมูลและเวลาขบวนรถเข้าชานชาลา มีการประกาศประชาสัมพันธ์ข้อมูลการเดินทาง กรณีเกิดเหตุขัดข้องหรือล่าช้าจะมีการประกาศแจ้งผู้โดยสาร และการติดประกาศการจัดกิจกรรมพิเศษในบริเวณชั้นจำหน่ายบัตรโดยสาร อาทิ การให้บริการ “Pet Friendly Train” และการอนุญาตจักรยานแบบพับไม่ได้ขึ้นรถไฟฟ้า มีสิ่งอำนวยความสะดวกต่าง ๆ อาทิ ห้องน้ำ บันไดเลื่อน เครื่องจำหน่ายตั๋วอัตโนมัติ เครื่องเติมเงินอัตโนมัติ ร้านค้า เก้าอี้พักคอย อุปกรณ์ปฐมพยาบาล เครื่องกระตุกหัวใจไฟฟ้าแบบอัตโนมัติ (AED) พื้นที่ห้ามสูบบุหรี่ และมีถังขยะรองรับขยะในสถานี อีกทั้งมีการจัดให้มีสิ่งอำนวยความสะดวกสำหรับคนพิการ อาทิ ป้ายและสัญลักษณ์ ทางลาด/ลิฟต์เข้าสู่สถานีและชั้นชานชาลา เคาน์เตอร์จำหน่ายตั๋วโดยสาร ประตูพิเศษ (Swing Gate) ห้องน้ำคนพิการ และมีเจ้าหน้าที่ที่ให้บริการมีความสุภาพและให้การช่วยเหลือเป็นอย่างดี หากมีการเพิ่มเติมให้มีสิ่งอำนวยความสะดวก อาทิ เพิ่มตู้กดเงิน ATM เพิ่มที่นั่งสำหรับคนพิการ ป้ายแสดงทางไปสู่ลิฟต์คนพิการ ติดตั้งสัญญาณแสงและเสียงในบริเวณห้องน้ำคนพิการ และติดตั้งพื้นผิวต่างสัมผัสชนิดเตือน (Warning Block) บริเวณทางลาด จะช่วยอำนวยความสะดวกให้ผู้โดยสารมาใช้ระบบขนส่งทางรางมากขึ้น

นอกจากนี้ การจัดการด้านความปลอดภัยของสถานีมีการติดตั้งระบบป้องกันและระงับอัคคีภัยอยู่ในสภาพพร้อมใช้งาน มีปุ่มและโทรศัพท์แจ้งเหตุฉุกเฉิน มีพื้นที่หลบภัยสำหรับพักรอการช่วยเหลือสำหรับคนพิการกรณีเกิดอัคคีภัยหรือเหตุฉุกเฉิน และสัญลักษณ์แสดงทางหนีไฟ/ทางออกฉุกเฉิน พื้นที่โดยรอบมีแสงสว่างเพียงพอ มีกล้องวงจรปิดครอบคลุมพื้นที่ภายในสถานี แต่ยังไม่ครอบคลุมบริเวณโดยรอบ อาทิ บริเวณที่จอดรถยนต์และรถจักรยานยนต์ มีการสุ่มตรวจกระเป๋าด้วยเครื่องตรวจจับโลหะ มีเจ้าหน้าที่รักษาความปลอดภัยตลอดการให้บริการ มีการอบรมเรื่องความปลอดภัย อาทิ การอพยพเมื่อเกิดเหตุไฟไหม้และการใช้ถังดับเพลิง อบรมหลักสูตรการปฐมพยาบาลวิธีปั๊มหัวใจ (CPR) และการใช้เครื่องกระตุกไฟฟ้าหัวใจอัตโนมัติ (AED)

ในส่วนสถานีตลิ่งชัน (RW06) เป็นสถานีสุดท้ายของสายทางรถไฟฟ้าชานเมืองสายสีแดง เส้นทางนครวิถี (สายตะวันตก) : สถานีกรุงเทพอภิวัฒน์ - สถานีตลิ่งชัน ตั้งอยู่ซอยฉิมพลี 12 ใกล้กับถนนบรมราชชนีและถนนราชพฤกษ์ เขตตลิ่งชัน กรุงเทพฯ ตั้งอยู่ใกล้แหล่งที่อยู่อาศัย พื้นที่เชิงพาณิชย์ และโรงเรียนโพธิสารพิทยากร สำหรับอาคารสถานีมี 1 ชั้น คือ ชั้นจำหน่ายบัตรโดยสาร และชั้นชานชาลาสำหรับรถไฟทางไกลและรถไฟชานเมือง (ระดับพื้นดิน) มีทางเข้า-ออก 2 ช่องทาง ได้แก่ หมายเลข 1 เชื่อมต่อกับถนนฉิมพลี ทางทิศใต้ของสถานี หมายเลข 2 เชื่อมต่อกับถนนเลียบทางพิเศษศรีรัช - วงแหวนรอบนอก ทางทิศเหนือของสถานี มีจำนวนผู้ใช้บริการเฉลี่ยประมาณ 902 คน-เที่ยว/วัน

ผู้โดยสารสามารถเดินทางเข้าสู่สถานี RW06 โดยใช้ถนนบรมราชชนีด้วยรถโดยสารประจำทางสาย 189 รวมทั้งรถจักรยานยนต์รับจ้าง และรถแท็กซี่สาธารณะ มีที่จอดรถยนต์ ที่จอดรถจักรยานยนต์ ที่จอดรถคนพิการบริเวณด้านหน้าสถานี

ภายในสถานี มีป้ายบอกทิศทางและให้ข้อมูล 2 ภาษา พร้อมสัญลักษณ์ประกอบ มีการติดประกาศ เสียงประกาศคำแนะนำการเดินทาง มีจอแสดงข้อมูลสำหรับผู้โดยสารภายในสถานี (Passenger Information Display) แสดงข้อมูลและเวลาขบวนรถเข้า-ออกชานชาลา มีการประกาศประชาสัมพันธ์ข้อมูลการเดินทาง กรณีเกิดเหตุขัดข้องหรือล่าช้าจะมีการประกาศแจ้งผู้โดยสาร และการติดประกาศการจัดกิจกรรมพิเศษในบริเวณชั้นจำหน่ายบัตรโดยสาร อาทิ การให้บริการ “Pet Friendly Train” และการอนุญาตจักรยานแบบพับไม่ได้ขึ้นรถไฟฟ้า อีกทั้งมีสิ่งอำนวยความสะดวกต่าง ๆ อาทิ ห้องน้ำ ลิฟต์ บันไดเลื่อนภายในสถานี เครื่องจำหน่ายตั๋วอัตโนมัติ เครื่องเติมเงินอัตโนมัติ เครื่องปรับมูลค่าบัตรโดยสาร ร้านอาหาร/เครื่องดื่ม เก้าอี้พักคอย เจลแอลกอฮอล์ จุดชาร์จโทรศัพท์ ตู้กดน้ำ มุมหนังสือ ห้องปฐมพยาบาล อุปกรณ์ปฐมพยาบาล เครื่องกระตุกหัวใจไฟฟ้าแบบอัตโนมัติ (AED) พื้นที่ห้ามสูบบุหรี่ มีถังขยะแยกประเภท 4 สีรองรับขยะในสถานี อีกทั้งมีการจัดให้มีสิ่งอำนวยความสะดวกสำหรับคนพิการ อาทิ ป้ายและสัญลักษณ์ พื้นผิวต่างสัมผัสเข้าสถานีและภายในสถานี ทางลาด/ลิฟต์เข้าสู่สถานีและชั้นชานชาลา ประตูพิเศษ (Swing Gate) ห้องน้ำ รถเข็นคนพิการ แผ่นพับทางลาดเข้า-ออกขบวนรถ และมีเจ้าหน้าที่ที่ให้บริการมีความสุภาพและให้การช่วยเหลือเป็นอย่างดี หากมีการเพิ่มเติมให้มีสิ่งอำนวยความสะดวก อาทิ ป้ายจุดจอดรับ-ส่ง (Drop off) จุดจอดจักรยาน ป้ายบอกทางภายนอกสถานี ข้อมูลรถโดยสารประจำทาง ตู้กดเงิน ATM เคาน์เตอร์จำหน่ายตั๋วโดยสาร ทางลาดเชื่อมระหว่างบริเวณพักคอยและชานชาลารถไฟทางไกล พัดลมบริเวณที่พักคอย ติดตั้งสัญญาณแสงในห้องน้ำคนพิการ ปรับปรุงพื้นที่หน้าทางลาดให้สามารถใช้งานได้ รวมทั้งเพิ่มป้ายทางเข้า-ออกสถานีและที่จอดรถคนพิการบริเวณทางเข้า-ออกหมายเลข 2 จะช่วยอำนวยความสะดวกให้ผู้โดยสารมาใช้ระบบขนส่งทางรางมากขึ้น

นอกจากนี้ การจัดการด้านความปลอดภัยของสถานีมีการติดตั้งระบบป้องกันและระงับอัคคีภัยอยู่ในสภาพพร้อมใช้งาน มีปุ่มและโทรศัพท์แจ้งเหตุฉุกเฉิน มีพื้นที่หลบภัยสำหรับพักรอการช่วยเหลือสำหรับคนพิการกรณีเกิดอัคคีภัยหรือเหตุฉุกเฉิน และสัญลักษณ์แสดงทางหนีไฟ/ทางออกฉุกเฉิน ในพื้นที่โดยรอบมีแสงสว่างเพียงพอ มีกล้องวงจรปิดครอบคลุมพื้นที่ภายในสถานี แต่ยังไม่ครอบคลุมบริเวณโดยรอบ อาทิ ที่จอดรถยนต์บริเวณที่ทำการงานเดินรถแขวงธนบุรี มีการสุ่มตรวจกระเป๋าด้วยเครื่องตรวจจับโลหะ มีเจ้าหน้าที่รักษาความปลอดภัยตลอดการให้บริการ มีการอบรมเรื่องความปลอดภัย อาทิ การอพยพเมื่อเกิดเหตุไฟไหม้และการใช้ถังดับเพลิง อบรมหลักสูตรการปฐมพยาบาลวิธีปั๊มหัวใจ (CPR) และการใช้เครื่องกระตุกไฟฟ้าหัวใจอัตโนมัติ (AED)

โดยการลงพื้นที่ครั้งนี้ ขร. มุ่งหวังให้เกิดการพัฒนาคุณภาพสถานีขนส่งทางรางให้เป็นไปตามมาตรฐานสากลและเพิ่มคุณภาพการให้บริการในระบบขนส่งทางราง โดยมุ่งเน้นคุณภาพตามมาตรฐานสากล 8 ด้าน ได้แก่
     1. ด้านโครงสร้างพื้นฐาน (Infrastructure)
     2. ด้านการเชื่อมต่อ (Connectivity)
     3. ด้านข้อมูลเดินทางและประชาสัมพันธ์ (Information)
     4. ด้านความปลอดภัย (Safety and Security)
     5. ด้านความพร้อมของสิ่งอำนวยความสะดวก (Comfort)
     6. ด้านการออกแบบตามหลัก Universal Design
     7. ด้านการให้บริการ (Customer Care)
     8. ด้านสุนทรียภาพ (Aesthetic)

หลังจากการลงพื้นที่ตรวจประเมินคุณภาพและความพร้อมในการให้บริการ ขร. จะจัดทำข้อเสนอแนะเพื่อเป็นแนวทางในการปรับปรุงและพัฒนาคุณภาพสถานีรถไฟให้เป็นไปตามมาตรฐานสากล ให้ผู้ใช้บริการได้รับการบริการที่มีคุณภาพ สะดวก ปลอดภัย และเท่าเทียม

ขร. มุ่งหวังเป็นอย่างยิ่งว่า สถานีรถไฟและสถานีรถไฟฟ้าในกรุงเทพมหานครและปริมณฑล จะสามารถยกระดับมาตรฐานการบริการ เพื่ออำนวยความสะดวกในการให้บริการประชาชนได้อย่างมีประสิทธิภาพและเป็นไปตามมาตรฐาน